Osiedle Wschód to wyjątkowe miejsce, które znajduje się w wschodniej strefie Pruszcza Gdańskiego.
To osiedle charakteryzuje się dogodną lokalizacją, co czyni je atrakcyjnym dla mieszkańców i osób poszukujących spokojnego miejsca do życia.
Informacje ogólne
Osiedle Wschód, które powstało w I połowie XIX wieku, przyciągnęło uwagę mieszkańców dzięki możliwości wydzierżawienia gruntów pod budowę domów. W ten sposób, na wschodniej stronie linii kolejowej, zrealizowano wiejską kolonię znaną jako Prauster Pfarrdorf, znaną również jako Pruszczańska Wieś Farna. Na dawnych mapach pojawiała się nazwa Pruska Plebanka.
W 1871 roku, w 27 domach, zamieszkiwało 211 osób, a w 1905 roku w 32 domach odnotowano wzrost liczby mieszkańców do 293. W pobliskiej kolonii Praustfelde, w 1871 roku znajdowały się jedynie 3 domy, a 34 lata później już 5. Ziemie te były warte około 381 tys. marek w 1912 roku. Ważnym wydarzeniem dla osady była powódź z 1888 roku, która spowodowała znaczne straty wśród lokalnych budynków. Dodatkowo, w 1885 roku, pożar zniszczył zabudowania gospodarcze w Pruszcz Pole.
Ogromny postęp nastąpił w budowie kolejnych osad, takich jak Prausterkolonie oraz Baltikumsiedlung, które powstały w ramach Wolnego Miasta Gdańska. Wybrukowanie odcinka ulicy Kopernika miało miejsce w 1908 roku, co miało istotne znaczenie dla rozwoju infrastruktury tego miejsca.
Bardzo ważnym momentem był 19 listopada 1937 roku, kiedy to rozpoczęto budowę przedszkola przy ulicy Kochanowskiego, które otworzono rok później. W czasie II wojny światowej cały obszar, w tym Pruszcz, został włączony do Gdańska, pozostając częścią Pruszcza Gdańskiego od 1945 roku. W wielu miejscach osiedla zrealizowano inwestycje budowlane w latach 70., które doprowadziły do wzniesienia wielu bloków mieszkalnych, pozostawiając jednak zabudowę w postaci domów jednorodzinnych.
W ostatnich latach można zauważyć znamienny rozwój osiedla, co odzwierciedlają dane demograficzne. Oznaki postępu widoczne są przede wszystkim w północnej części, gdzie inwestycje często wykraczają poza granice miasta, wkraczając na tereny wsi Roszkowo, Rokitnica i Radunica, przy czym funkcjonalnie są one zintegrowane z Pruszczem.
Budowa krytego basenu przy Szkole Podstawowej nr 4 rozpoczęła się w 2013 roku, a obiekt otwarto 8 kwietnia 2015 roku. Natomiast Park Krainy Polodowcowej, otwarty 27 listopada 2014 roku, został stworzony na terytorium o powierzchni 2,5 ha, w którym zasadzono 300 drzew, 7 tysięcy bylin oraz 12 tysięcy krzewów. Całkowity koszt, wynoszący 2.228.817,55 zł, w głównej mierze obstawiono z funduszy Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
29 listopada 2014 roku otwarto Park Handlowy „Prima”, który zdobył miano największego obiektu handlowego w osiedlu. Wcześniej najwięcej powierzchni handlowo-usługowej miało centrum handlowe Arbat. Na przełomie 2014 i 2015 roku, w pobliżu dworca kolejowego, otwarto nową halę targową, w którą zainwestowano 3,85 mln zł, a która stała się kolejnym ważnym punktem w tej okolicy oraz nowym parkingiem P&R.
W 2015 roku powstały nowe ulice: Lawendowa, Kusocińskiego, Wazów oraz ostatnie odcinki ul. Azaliowej i Emilii Plater. Odnowiona została ulica Powstańców Warszawy. Dalsze zmiany miały miejsce w 2016 roku, gdy przeprowadzono przebudowę ulic Kochanowskiego i Korzeniowskiego. W kolejnych latach kontynuowano modernizację ważnych tras, takich jak ulice Dąbrowskiego i Słowackiego, które zostały częściowo zakończone w 2019 roku oraz ulice Skalskiego, Gałczyńskiego i Orzeszkowej.
Rok 2022 przyniósł początki przebudowy ulic Orzeszkowej i Sienkiewicza, które zakończono w 2023 roku. Nowe ulice, takie jak Różana oraz sięgacz ul. Skalskiego, dopełniają działalność inwestycyjną na tym obszarze.
Położenie
Osiedle Wschód znajduje się w wschodniej części Pruszcza Gdańskiego. Terenu tego osiedla nie można pomylić z innymi, ponieważ jego granice rozciągają się aż po wschód od linii kolejowej. Z południa osiedle sąsiaduje z militarnym lotniskiem Pruszcz Gdański oraz z osiedlem Komarowo. Dodatkowo, na południowy zachód zlokalizowana jest wieś Roszkowo, a od północnego wschodu przylega Rokitnica.
Całe osiedle usytuowane jest na nizinnym, płaskim terenie Żuław Gdańskich, na wysokości nieco powyżej poziomu morza. Dodatkowo, obszar osiedla ma około 2 km szerokości w kierunku równoleżnikowym i około 1,5 km długości w kierunku południkowym.
Komunikacja
Na terenie osiedla przebiegają kluczowe trasy komunikacyjne, w tym droga wojewódzka nr 226 oraz dostosowana do nowoczesnych standardów droga wojewódzka nr 227, które zostały połączone 18 grudnia 2015 roku nową ulicą Emilii Plater. Umożliwia to wygodny dostęp do transportu i znacznie poprawia skomunikowanie z innymi częściami miasta.
Dodatkowo osiedle obsługuje przeciążony wiadukt kolejowy, zlokalizowany w osi ul. Chopina, który ułatwia przemieszczanie się. Drugi wiadukt, znajdujący się w pobliżu Osiedla Piastowskiego, znanego szerzej jako Osiedle Bajkowe, został oddany do użytku 16 grudnia 2011 roku.
Kolejowym połączeniem osiedla jest stacja Pruszcz Gdański, co dodatkowo ułatwia mieszkańcom podróżowanie zarówno lokalnie, jak i w dalsze rejony.
Ważnym elementem komunikacji są także linie autobusowe, które łączą osiedle z Gdańskiem, oferując proste połączenia dzięki liniom 200, 205, 207, N5, 821, 851 oraz 881. Od 1 września 2015 roku mikrobus linii 1 łączący Komarowo z Zastawną został przekształcony w bezpłatną linię miejską 107, kursującą pomiędzy Komarowem a Osiedlem Bursztynowym.
Warto również zaznaczyć, że 1 września 2019 roku linia Tczew – Suchy Dąb – Gdańsk przestała być obsługiwana przez Arriva, co wpłynęło na dostępność transportową. Natomiast od 2020 roku, w sezonie letnim, działa sezonowa linia autobusowa 607 do Sobieszewa, co umożliwia jeszcze lepsze skorzystanie z uroków nadmorskiej okolicy.
Obiekty
Osiedle Wschód w Pruszczu Gdańskim to miejsce obfitujące w różnorodne obiekty, które spełniają istotne funkcje dla lokalnej społeczności.
- Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1,
- Szkoła Podstawowa nr 4, której gmach główny wyposażono w kryty basen, a także filia, która powstała w zaadaptowanym na obiekt szkolny byłym budynku biurowym PGR Pruszcz – Pole, otwarta dla klas 0-3,
- Giełda Pruszcz, która funkcjonowała od 1989 do końca 2018 roku na terenie lotniska, a następnie przeniosła się do dzielnicy mieszkalnej,
- Kościół pw. bł. Michała Kozala,
- Siedziba Agencji Nieruchomości Rolnych, ulokowana w dawnym klubie garnizonowym z kinoteatrem Ikar,
- Pomnik ofiar KL Stutthof, zlokalizowany przy ul. Powstańców Warszawy, który został odnowiony w 2017 roku,
- Budynek dawnego dworu majątku Pruszcz Pole, wzniesiony w 1863 roku,
- Budynek baru Zacisze, najdłużej funkcjonującego obiektu gastronomicznego w osiedlu, działającego od 1978 do 2015 roku, który ulokowany był w budynku dawnej gospody Gustawa Müllera, a od 4 września 2015 ponownie otwarty.
Przypisy
- Piękna Różana i nowy sięgacz. „Wieści Pruszcza”, s. 6, 10.2022 r. Urząd Miasta w Pruszczu Gdańskim.
- Miejskie inwestycje realizowane są zgodnie z planem, Panorama Pomorza, 07.2019 r.
- Pruszcz Gdański: Odnowiony deptak od dworca PKP do ul. Powstańców Warszawy.
- Zmiana organizacji ruchu na ulicy Elizy Orzeszkowej w Pruszczu Gdańskim. Objazd ul. Kopernika.
- Polski Ład dla Pruszcza Gd. i powiatu gdańskiego. Są wyniki naboru projektów. Co będzie robione?
- Polski Ład dla Pruszcza Gd. i powiatu gdańskiego. Są wyniki naboru projektów. Co będzie robione?
- Inwestycje w gminach powiatu gdańskiego. Będą nowe drogi, ścieżki rowerowe, podziemne śmietniki, a nawet plaże.
- Pruszcz Gdański: Zakończył się częściowy remont ulicy Słowackiego.
- Rozkłądy jazdy PA "Gryf".
- Wakacyjny autobus 607 z Pruszcza do Sobieszewa będzie jeździł od piątku 26.06.
- "Drogowcy już finiszują", Flash-Panorama Pomorza, 10.2016 r.
- Schetynówki na nowych zasadach, Flash-Panorama Pomorza, nr 4(53), 04.2017 r.
- Rozpoczęliśmy prace przy Parku Krainy Polodowcowej!. [dostęp 30.03.2015 r.]
- Budowa Parku Krainy Polodowcowej w Pruszczu Gdańskim wraz z zagospodarowaniem zieleni. [dostęp 26.01.2015 r.]
- Zarchiwizowana kopia. [dostęp 12.11.2014 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
49 Baza Lotnicza | Dom Wiedemanna | Kanał Raduni | Lipowy dwór w Pruszczu Gdańskim | Komarowo (Pruszcz Gdański) | Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Pruszczu Gdańskim | Faktoria Handlowa w Pruszczu Gdańskim | Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Pruszczu GdańskimOceń: Osiedle Wschód (Pruszcz Gdański)